Wyróżnienie pierwszego stopnia w konkursie na koncepcję Parku Żerańskiego w Warszawie
First honorable mention in competition for Żerań Park in Warsaw

 

Zespół autorski / authors

mgr inż. arch. kraj. Adriana Baryżewska

mgr inż. arch., arch. kraj. Wojciech Kawalec

mgr inż. arch. kraj. Jan Kocieniewski

dr inż. arch., arch. kraj. Miłosz Zieliński

 

 

IDEA – POZIOM WYŻEJ

Krajobraz przedmiotowego terenu staje się inspiracją dla kształtowania
i rozmieszczenia elementów parku z wykorzystaniem i udostępnieniem atrakcyjnych kadrów z otaczającej przestrzeni. Ten poprzemysłowy obszar poddany jest procesowi sukcesji naturalnej, która we właściwy sobie i najbardziej optymalny sposób kształtuje środowisko przyrodnicze. Fakt ten staje się impulsem do stworzenia parku „poziom wyżej”. Ingerencje projektowe poza bulwarem zostają ograniczone w sensie terytorialnym do czterech punktów (miejsca szczególnej koncentracji użytkowników wokół pawilonów) oraz czterech obiektów liniowych pasów aktywności społecznych, powiązanych funkcjonalnie z w/w punktami. Owe pasy w projekcie nabierają formy pomostów widokowych, które wznoszą się nad terenem parku po to by połączyć się w przyszłości z planowanymi kładkami pieszo-rowerowymi nad kanałem.

UKRYTY WYMIAR

Takie rozwiązanie to nie tylko ukryty wymiar tej malowniczej przestrzeni, okazja do rozmieszczenia różnego rodzaju atrakcji takich jak hamaki czy huśtawki w cieniu ramp. Przede wszystkim, takie rozwiązanie umożliwia funkcjonowanie korytarza ekologicznego w parku. Wzdłuż całego założenia w jego osi wyznaczono pas zieleni o szczególnych walorach przyrodniczych, gdzie starannie dobrana szata roślinna oraz ukształtowanie terenu sprzyjają migracji zwierząt. W miejscach, gdzie korytarz ekologiczny przecina pasy aktywności społecznej komunikacja odbywa się za pomocą pomostów widokowych lub po ażurowych pomostach na poziomie gruntu.

POZIOM WYŻEJ ZNACZY EKO

W parku poza korytarzem ekologicznym pełniącym również funkcję małej retencji zastosowano następujące pro środowiskowe rozwiązania: zieleń ekstensywna na stropodachach budynków, dobór gatunkowy zgodny z siedliskiem lokalnym, rozwinięcie komunikacji o pomosty widokowe kanalizuje ruch pieszych i rowerzystów poprawiając warunki siedliskowe.

IDEA A KONTEKST PRZESTRZENNY

W obecnej sytuacji krawędź kanału, a więc granica parku jest w istocie granicą „miasta”. Jednak wraz z zagospodarowywaniem leżących na przeciwległym brzegu terenów zwłaszcza o dominującej funkcji usługowej, zaistnieje silna potrzeba powiązania obu stron kanału. Wówczas przedmiotowy park nie będzie już „graniczny”, a stanie się istotnym miejscem na szlaku komunikacyjnym pomiędzy „miastem” po lewej stronie kanału oraz terenami usług po prawej.

Główna idea zakłada więc organizację obligatoryjnych funkcji parkowych wzdłuż linii nakreślonych przebiegiem przyszłych kładek. Celem takiej dyspozycji jest ograniczenie inwestowania na pozostałych, większych obszarach parku (park naturalny). Wysokość kładek determinuje konieczność wyposażania ich w pochylnie oraz schody. W celu ograniczenia inwestycji w niniejszej koncepcji zaproponowano powiązanie obligatoryjnych pawilonów z rampami wynoszącymi użytkowników na poziom, z którego w przyszłości dostępne będą przeprawy. Rampy te, na etapie bez przepraw, sięgają nieznacznie poza krawędź kanału i zakończone są specjalnymi altanami – czatowniami, miejscami skąd rozpościerają się dotąd nieznane widoki na akwen, park i drugi brzeg. Stąd, w miejscu osłoniętym od warunków atmosferycznych można prowadzić obserwacje aktywności na wodzie, awifauny lub po prostu posiedzieć (park krajobrazowy). Wszystkie rampy mają maksymalne nachylenie do 5%.

W przyszłości, kiedy oba brzegi kanału zostaną spięte kładkami, altany/czatownie staną się łącznikiem pomiędzy kładkami a rampami w parku. Nie tracąc swej obserwacyjnej funkcji rampy dają także znakomitą okazję do wykorzystania ich „podbrzuszy”. Będąc miejscami zadaszonymi zwiększają funkcjonalność parku podczas niekorzystnych warunków pogodowych. Pozwalają także na zorganizowanie tam przestrzeni aktywnych: urządzeń do zabaw dziecięcych (drabinki, pajęcze sieci, huśtawki itp.), dla dorosłych (huśtawki, hamaki itp.) oraz ukrycia elementów infrastrukturalnych takich jak parkingi rowerowe czy ogólnodostępne szafki dla użytkowników.  

NOWA TOŻSAMOŚĆ

Podstawową prerogatywą krajobrazową jest takie ukierunkowanie odcinków ścieżek pieszych, ramp i kładek by orientowane były na atrakcyjne kadry z otoczenia, stąd w kompozycji narysu parku dominują cztery „połamane” linie ustawione poprzecznie do południkowego przebiegu parku.  

Elementami służącymi kreowaniu parku jako miejsca rozpoznawalnego o charakterystycznej tożsamości są w/w. możliwe do wypożyczania we wszystkich pawilonach na obszarze parku elementy tekstylne – kolorowe hamaki, huśtawki, które można samodzielnie rozwieszać za pomocą specjalnie do tego celu przygotowanych uchwytów, rozmieszczonych na całym terenie parku. Znajdują się one w częściach „dzikich” jak i pod pochylniami.