Wyróżnienie w konkursie na zagospodarowanie terenu przy Centrum Lokalnym
w dzielnicy Targówek. Ul. Siarczana, Warszawa.
Autorzy:
mgr inż. arch. kraj. Adriana Baryżewska
mgr inż. arch. kraj. Agnieszka Polak
dr inż. arch., arch. kraj. Miłosz Zieliński
mgr inż. arch. kraj. Adriana Baryżewska
mgr inż. arch. kraj. Agnieszka Polak
dr inż. arch., arch. kraj. Miłosz Zieliński
SIARCZANA PARK, KTÓRY ŁĄCZY
1. Cechy terenu
Przedmiotowy obszar opracowania znajduje się w terenie o charakterze poprzemysłowym
i jest otoczony barierami przestrzennymi w postaci linii kolejowych oraz arterii komunikacyjnych.
Mocną stroną obszaru jest jego potencjał rozwojowy w zakresie mieszkalnictwa. Oś ulicy Księcia Ziemowita może stać się istotnym elementem krystalizującym przyszły układ urbanistyczny odnawiającego się obszaru. Predestynuje to przedmiotowy obszar do kształtowania wokół niego Centrum Lokalnego. Planowana nowa ulica Nowo Ziemowita mimo, iż przecina historyczny układ urbanistyczny, to z drugiej strony udostępni teren od południowego wschodu i wyraźnie zarysuje jego nowe granice. Z kolei brak w okolicy terenów rekreacyjnych o charakterze parku publicznego skłania ku rozwiązaniu przedmiotowego obszaru jako nowego ogólnodostępnego, wielofunkcyjnego parku o roli integrującej przestrzennie jak i społecznie.
i jest otoczony barierami przestrzennymi w postaci linii kolejowych oraz arterii komunikacyjnych.
Mocną stroną obszaru jest jego potencjał rozwojowy w zakresie mieszkalnictwa. Oś ulicy Księcia Ziemowita może stać się istotnym elementem krystalizującym przyszły układ urbanistyczny odnawiającego się obszaru. Predestynuje to przedmiotowy obszar do kształtowania wokół niego Centrum Lokalnego. Planowana nowa ulica Nowo Ziemowita mimo, iż przecina historyczny układ urbanistyczny, to z drugiej strony udostępni teren od południowego wschodu i wyraźnie zarysuje jego nowe granice. Z kolei brak w okolicy terenów rekreacyjnych o charakterze parku publicznego skłania ku rozwiązaniu przedmiotowego obszaru jako nowego ogólnodostępnego, wielofunkcyjnego parku o roli integrującej przestrzennie jak i społecznie.
2. Idea
Zawiera się w trzech podstawowych punktach, słowach kluczowych: PARK, INTEGRACJA, DIALOG tzn.:
PARK – koncepcja zakłada traktowanie całego obszaru holistycznie, jako jednego założenia parkowego. Takie spojrzenie ułatwia scalanie zdefragmentowanej przestrzeni.
INTEGRACJA – odbywa się na dwóch płaszczyznach. Po pierwsze, ukształtowanie przestrzeni wiąże i splata ze sobą dotąd niepowiązane elementy i tworzy z nich spójną kompozycję całości. Po drugie, i co ważniejsze kompozycja ta sprzyja integracji społecznej. Funkcje (atrakcje) umieszczane są w określony sposób, tak by prowokować spotkania, udział w zabawie, lub wydarzeniach kulturalnych.
DIALOG HISTORII i WSPÓŁCZESNOŚCI – nowa kompozycja jest wynikiem spotkania (integracji) historycznych elementów i związanych z nimi elementów współczesnych. Komponenty historyczne są uczytelnione (przestrzennie), wydobyte (materiałem) i opisane (na specjalnych oznaczeniach). Ma to na względzie realizację celów poznawczych i edukacyjnych.
3. Strefy funkcjonalne
Funkcjonalnym trzonem parku jest deptak zorganizowany w rzucie ulicy Siarczanej. Ma on charakter woonerfu (pieszej strefy, o wyglądzie i charakterze chodnika, promenady ale z dopuszczeniem wjazdu samochodów; priorytet użytkowania mają piesi). Wzdłuż tego komunikacyjnego kręgosłupa znajdują się funkcje (atrakcje) napędzające życie w parku. Przecinanie się tras użytkowników korzystających z poszczególnych funkcji oraz sąsiedztwo różnych funkcji napędzają integrację społeczną. Przykładem może być plenerowa scena zorganizowana przed główną fasadą Willi. Widownią dla sceny jest w części sam deptak (opis szczegółowy w rozdziale nr 5.) lub sąsiadujące ze sobą miejsca do odpoczynku, urządzenia zabaw dla dzieci i akcent wodny zintegrowane w dużej pergoli (element małej architektury, którego opis znajduje się w rozdziale nr 5.)
Uzupełnieniem deptaka i jednocześnie elementem silnie identyfikującym miejsce jest obiekt małej architektury w postaci okrągłej w narysie pergoli wewnątrz, której deptak się poszerza i stanowi półokrągły plac, znakomite miejsce do spędzania czasu oddając się jednej z wielu możliwych tu aktywności, od zwyczajnego siedzenia, przez ćwiczenia fizyczne lub zabawy dziecięce.
Strefy dostępne bezpośrednio z deptaka to:
- strefa zabaw dziecięcych, zlokalizowane w pobliżu okrągłej pergoli po północnej (mniejsza, zintegrowana z pergolą) oraz południowej (większa, wśród drzew) stronie;
- urządzeń wodnych, znajdująca się po północnej stronie stanowi współczesną fontannę, a po południowej jest wodnym placem zabaw dziecięcych;
- strefa food trucków, mankamentem terenu jest brak funkcji gastronomicznych, które tak sprzyjają integracji. Przewidziano więc specjalne oznaczone stanowiska do parkowania wozów z jedzeniem (4 wewnątrz półokrągłego placu i 2 w pobliżu Willi). Jedzenie to nie tylko funkcja, której brakowało w tym miejscu. Dobra kuchnia jest przede wszystkim podstawą przyjemnego spędzania czasu. Proponujemy wprowadzenie tu nowej tradycji związanej z kulinariami. Wozy z lodami w upalne dni, czy smakowite przekąski uatrakcyjnią popołudnia i wieczory oraz zachęcą mieszkańców do odwiedzenia parku. Odtąd warto tu przyjść nie tylko by spotkać kogoś interesującego, wziąć udział w ciekawym wydarzeniu artystycznym ale także by coś zjeść;
- strefa wydarzeń kulturalnych, w postaci sceny przed Willą. Jej widownia zorganizowana jest częściowo na deptaku, co ma zachęcać i skłaniać do brania udziału w animowanych przez Centrum Lokalne i organizowanych na scenie wydarzeniach;
- strefa sportu i rekreacji aktywnej, zlokalizowana po północnej stronie deptaka składa się z tradycyjnego małego boiska piłkarskiego oraz boiska „zabawnego”. Boisko to ma namalowane tradycyjne linie, z tym, że przechodzą one przez pagórki oraz pomiędzy drzewami itd. Na środku placu gry piłkarskiej jest także asfaltowy okrąg z koszem do koszykówki – integracja różnych użytkowników. Jest to strefa pozwalająca na nowo odkrywać sport poprzez zabawę i spojrzenie z przymrużeniem oka.
W głębi parku znajdują się jeszcze:
- strefa spacerów z czworonożnymi pupilami, czyli park zabawy z psami;
- teatr letni, którego scena znajduje się w narysie jednego z nieistniejących obiektów tworzących historyczny układ urbanistyczny osiedla;
- rabaty społeczne, założone w narysie innych nieistniejących obiektów historycznego układu urbanistycznego, stanowią rezerwę terenu w przypadku ewentualnego powiększenia w przyszłości parku i odtworzenia przestrzennego układu historycznych obiektów. Na co dzień są miejscem uwrażliwiania na przyrodę;
ogród deszczowy to proekologiczne rozwiązanie do zwiększenia tzw. małej retencji i odpowiedzialnego zagospodarowania wód opadowych.
4. Kompozycja
Kompozycja parku opiera się na osi ul. Siarczanej podniesionej do rangi deptaka. W historycznym układzie nie wprowadzano zmian innych niż uczytelnienie swobodnego narysu ścieżek w dawnym ogrodzie przy willi. Elementy te zespolono z nowym układem prostokreślnych ścieżek porządkujących przestrzeń i udostępniających wszystkie strefy funkcjonalne. W miejscach, w których rozpoznano ślady dawnej kompozycji zieleni wysokiej uzupełniono braki odtwarzając układ szpalerowy lub dopełniając kwatery.
