Là người Việt Nam, chắc hẳn ai trong chúng ta cũng đã từng nghe qua ba từ "múa rối nước". Múa rối nước là sân khấu nghệ thuật đặc sắc của văn hóa lúa nước, ra đời hầu như cùng lúc với sự hình thành nền văn hóa Đại Việt. Từ lâu, múa rối nước đã ăn sâu vào tiềm thức, trở thành món ăn tinh thần trong đời sống. Nhưng liệu mấy ai trong chúng ta đã thực sự xem múa rối nước? Liệu rằng "múa rối nước" vẫn còn một góc riêng trong cuộc sống tất bật ngày nay?
Vào một ngày tình cờ, tôi nhận được lời mời từ người bạn rủ đi xem 1 vở múa rối nước. Cũng như các bạn, đây là lần đầu tiên tôi xem múa rối và tôi đã quyết định đi để xem cái “nét đẹp văn hóa” từ lâu của Việt Nam này ra sao. Thay vì sự tẻ nhạt mà tôi tưởng tượng trước đó, buổi diễn hôm ấy đã để lại trong tôi sự ấn tượng mạnh mẽ bởi nét riêng biệt và sự gần gũi của vở múa rối nước trong cuộc sống đời thường.
Buổi múa rối nước dùng mặt nước làm sân khấu , phía sau có phông che, xung quanh trang trí cờ, quạt, voi, lã... Trên "sân khấu" này là những con rối được làm bằng gỗ biểu diễn nhờ sự điều khiển của những người phía sau phông thông qua hệ thống sào, dây… Phải là những người thực sự yêu nghề mới có thể theo đuổi bởi công việc này đòi hỏi cả sự dẻo dai và tỉ mỉ trong từng động tác của con rối.
Có chăng họ đã trở thành một phần trong “hồn” của con rối để tạo ra sự hài hòa trong vở diễn một cách tự nhiên nhất?...
Liệu chỉ mình tôi hay loại hình nghệ thuật dân gian như múa rối nước dần trở nên xa lạ với những người trẻ như tôi? Có lẽ do cuộc sống bộn bề, ta luôn bận rộn với công việc mà quên đi những giá trị văn hóa đã tồn tại từ rất lâu. Vật chất là thứ mà con người ta theo đuổi, điều này không hề sai. Nhưng cũng đừng vì điều đó mà quên đi những giá trị văn hóa truyền thống từ bao đời nay. Nét đẹp của múa rối nước vẫn vẹn nguyên, vẫn mang nét đặc trưng và vẫn chờ ta một lần đến để chiêm ngưỡng.
Nhìn vào những con rối, những nghệ nhân múa rối, tôi chỉ ước rằng mọi người có thể tạm thời quên đi phiền muộn mà đến sân khấu để biết được cái “mùi” của múa rối, để họ hiểu thêm về cái dường như đang “ngủ quên” trong nền văn hóa Việt.
Câu hỏi này hoàn toàn phụ thuộc vào chúng ta khi nhắc đến múa rối nước. Nhưng có một điều không thể đổi thay đó chính là những con rối, những nghệ nhân, những vở diễn vẫn ở đó, vẫn đợi ta đến để tận hưởng được cái chất riêng mà múa rối nước đem lại.
Quê hương là nơi để nhớ về của mỗi con người, trong đó ẩn chứa những những truyền thống ngàn đời của Việt Nam. Và khi nhớ đến những giá trị đó, xin hãy nhớ đến "múa rối nước" - cái phản ảnh chân thật cuộc sống bình dị của người Việt. Hãy cùng nhau lan tỏa những sắc màu riêng biệt, hãy để múa rối nước luôn luôn “Thức Việt”- “Thức” trong bản sắc văn hóa Việt Nam.
--------------------------------------------------
Nội dung: Minh Huy
Thiết kế: Phúc Hậu
