Kente göç edenlerin kısa sürede kent yaşamına uyum sağlayamamalarının en önemli nedenlerinden biri kentliyle duygularını, düşüncelerini, gelenek ve göreneklerini paylaşabilecekleri kamusal alanların yeterli olmamasıdır. Farklı ekonomik sınıfların birbirlerinden kopması ve izole hayatlar sürmesi de uyum sürecini yavaşlatmaktadır. Bu durum kent yaşamında birbiri ile entegre olmayan-olamayan farklı sosyal ve kültürel katmalar arası kentsel ölçekte yaşanan yabancılaşmaya yol açmıştır.
Semt Kültür ve Sosyal Etkinlik Evi projesi farklı ekonomik sınıfların, eski ve yeni kentlinin uyum sürecinde büyük önem taşımaktadır. Çünkü onlara ortak hareket edebilecekleri alanlar ve birlikte yapabilecekleri hobiler vaadetmektedir. Ortak bir duruş, davranış yakalandığında ve birlikte yaşamaya, öğrenmeye, üretmeye ve paylaşmaya başlandığında sayabileceğimiz tüm ayrımlar ortadan kalkacaktır.
YERLEŞİM STRATEJİSİ VE YAPI
Anadolu yakası sahil şeridinde tasarlanması istenilen semt kültür ve sosyal etkinlik evi, mekansal açıdan dışa dönük, kurgusal olarak kentiliyi içinden geçmeye çağıran bir kapıyı andırmaktadır. Proje çok amaçlı salon-eğitim-yönetim işlevlerini barındıran 3 kütleden oluşmaktadır. Kütleler Denize paralel şekilde konumlandırılarak mekan-deniz ilişkisinden maksimum seviyede yararlanılmıştır. Kütleler yarı korunaklı seyir terası ile birbirlerine bağlanmaktadır. Burada İstanbul gibi yumuşak bir iklime sahip bölgede dış mekanla birebir ilişkisi düşünülmüştür. Bu sayede işlevler ve çevre arası ilişki güçlenecektir. Ayrıca kullanıcı ve ziyaretçilerin mekansal tatminleri artacaktır.
SEMT-KIYI AKSI
Deniz-kara ilişkisinin sağlanması için araç yolundan denize kadar uzanan bir aks önerilmiştir. Aralarında kalan semt kültür ve sosyal etkinlik evi de bu ilişkiyi güçlendiren bir kapı görevi görmektedir. Bu aks, semtten insanları toplayarak sahile ulaştırmaktadır. Çeşme, bilgilendirme panoları ve oturma elemanları gibi sosyal donatılar kullanılarak kullanımı güçlendirilmiştir.
DERSLİKLER
İzole edilmiş mekanlar kullanıcı-ziyaretçi ilişkisini minimuma düşürür ve etkileşime girmeleri olanaksızlaşır. Bu nedenle derslikler kullanıcıların ve ziyaretçilerin hem manzaraya hakim olduğu hem de ziyaretçilerin atölye çalışmalarına tanık olabileceği bir kurguya sahiptir. Burada farklı disiplinlerin atölyeleri bulunmaktadır ve birbirlerine bağlı birimlerden oluşmaktadır. Gelen ziyaretçiler hem akranlarıyla etkişelime geçebilecek ve gördükleri hatta uyguladıklarıyla heveslenip hobi edinebilecek hem de yabancılaşma hissiyatını yenebilmek için önemli bir adım atmış olacaklardır.
Heykel, resim, müzik ve tiyatrodan oluşan dersliklerde yapılan çalışmalar bu merkezde sunulabilme olanağına sahiptir. Resim ve heykel atölyelerinden çıkan ürünler müze ve açık alanlarda sergilenebilme olanağına sahiptir. Müzik ve tiyatro çalışmaları da performans alanında ziyaretçilere sunulabilecektir.
SEYİR TERASI
Seyir terası, 3 kütle arasındaki erişilebirlirliği sağlayan bir ağ görevi görmektedir. Kütleler bu ağa saplanarak nitelikli bir seyir alanı yaratılması amaçlanmıştır. Yüzünü denize dönmüş bu teras ziyaretçileri manzara adına daha tatmin ediyor, birimler arasındaki ilişkiyi güçlendiriyor ve klasik ziyaretçi-kullanıcı profilinden sıyrılmayı amaçlıyor.
ÇOK AMAÇLI SALON
Salon, semt-kıyı aksını ısıracak şekilde konumlanmıştır ve bu aksın gücünden yararlanmayı amaçlamaktadır. Çok amaçlı salonun üstleneceği işlevler düşünülerek ihtiyaç halinde doğal aydınlatma sağlayabilmek için cepheye açılır-kapanır hereketli bir sistem önerilmiştir. Salonun fuayesinden sergi katına direkt ulaşım imkanı vardır. Bu sayede hem fuaye hem de kütle fonksiyonu güçlendirilmiştir.
SONUÇ
Semt kültür ve sosyal etkinlik evi projesi, yapılması düşünülen bölge için ciddi bir sosyalleşme aracı olabilecek potansiyele sahiptir. Sahil bölgeleri bugüne kadar kentsel ölçekte nitelikli ve planlı işlev yerine daha çok doğaçlama ve bireysel planlamalarla kullanıldı. Getirilen önerilerle kullanıcılar semt kültür ve sosyal etkinlik evi için sahile gelmeseler bile dikkatlerini çekebilecek, etkinliklere dahil olabilecek ve yeni planlamalarında burayı düşünebileceklerdir. Bir çok semtte yaşayan ve farklı statüden insanları bir araya getirerek onları ortak noktalarda buluşturacak ve kültürel kazanımlar sağlayacaktır. Ayrıca, önerilen projede semt halkının yaptıkları küçük el işlerinin sergilenmesi ve satılması öngörülerek semtliye ekonomik açıdan destek olunabilecektir.
Semt Kültür ve Sosyal Etkinlik Evi projesi farklı ekonomik sınıfların, eski ve yeni kentlinin uyum sürecinde büyük önem taşımaktadır. Çünkü onlara ortak hareket edebilecekleri alanlar ve birlikte yapabilecekleri hobiler vaadetmektedir. Ortak bir duruş, davranış yakalandığında ve birlikte yaşamaya, öğrenmeye, üretmeye ve paylaşmaya başlandığında sayabileceğimiz tüm ayrımlar ortadan kalkacaktır.
YERLEŞİM STRATEJİSİ VE YAPI
Anadolu yakası sahil şeridinde tasarlanması istenilen semt kültür ve sosyal etkinlik evi, mekansal açıdan dışa dönük, kurgusal olarak kentiliyi içinden geçmeye çağıran bir kapıyı andırmaktadır. Proje çok amaçlı salon-eğitim-yönetim işlevlerini barındıran 3 kütleden oluşmaktadır. Kütleler Denize paralel şekilde konumlandırılarak mekan-deniz ilişkisinden maksimum seviyede yararlanılmıştır. Kütleler yarı korunaklı seyir terası ile birbirlerine bağlanmaktadır. Burada İstanbul gibi yumuşak bir iklime sahip bölgede dış mekanla birebir ilişkisi düşünülmüştür. Bu sayede işlevler ve çevre arası ilişki güçlenecektir. Ayrıca kullanıcı ve ziyaretçilerin mekansal tatminleri artacaktır.
SEMT-KIYI AKSI
Deniz-kara ilişkisinin sağlanması için araç yolundan denize kadar uzanan bir aks önerilmiştir. Aralarında kalan semt kültür ve sosyal etkinlik evi de bu ilişkiyi güçlendiren bir kapı görevi görmektedir. Bu aks, semtten insanları toplayarak sahile ulaştırmaktadır. Çeşme, bilgilendirme panoları ve oturma elemanları gibi sosyal donatılar kullanılarak kullanımı güçlendirilmiştir.
DERSLİKLER
İzole edilmiş mekanlar kullanıcı-ziyaretçi ilişkisini minimuma düşürür ve etkileşime girmeleri olanaksızlaşır. Bu nedenle derslikler kullanıcıların ve ziyaretçilerin hem manzaraya hakim olduğu hem de ziyaretçilerin atölye çalışmalarına tanık olabileceği bir kurguya sahiptir. Burada farklı disiplinlerin atölyeleri bulunmaktadır ve birbirlerine bağlı birimlerden oluşmaktadır. Gelen ziyaretçiler hem akranlarıyla etkişelime geçebilecek ve gördükleri hatta uyguladıklarıyla heveslenip hobi edinebilecek hem de yabancılaşma hissiyatını yenebilmek için önemli bir adım atmış olacaklardır.
Heykel, resim, müzik ve tiyatrodan oluşan dersliklerde yapılan çalışmalar bu merkezde sunulabilme olanağına sahiptir. Resim ve heykel atölyelerinden çıkan ürünler müze ve açık alanlarda sergilenebilme olanağına sahiptir. Müzik ve tiyatro çalışmaları da performans alanında ziyaretçilere sunulabilecektir.
SEYİR TERASI
Seyir terası, 3 kütle arasındaki erişilebirlirliği sağlayan bir ağ görevi görmektedir. Kütleler bu ağa saplanarak nitelikli bir seyir alanı yaratılması amaçlanmıştır. Yüzünü denize dönmüş bu teras ziyaretçileri manzara adına daha tatmin ediyor, birimler arasındaki ilişkiyi güçlendiriyor ve klasik ziyaretçi-kullanıcı profilinden sıyrılmayı amaçlıyor.
ÇOK AMAÇLI SALON
Salon, semt-kıyı aksını ısıracak şekilde konumlanmıştır ve bu aksın gücünden yararlanmayı amaçlamaktadır. Çok amaçlı salonun üstleneceği işlevler düşünülerek ihtiyaç halinde doğal aydınlatma sağlayabilmek için cepheye açılır-kapanır hereketli bir sistem önerilmiştir. Salonun fuayesinden sergi katına direkt ulaşım imkanı vardır. Bu sayede hem fuaye hem de kütle fonksiyonu güçlendirilmiştir.
SONUÇ
Semt kültür ve sosyal etkinlik evi projesi, yapılması düşünülen bölge için ciddi bir sosyalleşme aracı olabilecek potansiyele sahiptir. Sahil bölgeleri bugüne kadar kentsel ölçekte nitelikli ve planlı işlev yerine daha çok doğaçlama ve bireysel planlamalarla kullanıldı. Getirilen önerilerle kullanıcılar semt kültür ve sosyal etkinlik evi için sahile gelmeseler bile dikkatlerini çekebilecek, etkinliklere dahil olabilecek ve yeni planlamalarında burayı düşünebileceklerdir. Bir çok semtte yaşayan ve farklı statüden insanları bir araya getirerek onları ortak noktalarda buluşturacak ve kültürel kazanımlar sağlayacaktır. Ayrıca, önerilen projede semt halkının yaptıkları küçük el işlerinin sergilenmesi ve satılması öngörülerek semtliye ekonomik açıdan destek olunabilecektir.
