Wystawa w Wizytującej Galerii w Warszawie, 20 czerwca – 10 lipca 2017, fot. Piotr Grześczyk
Tytuł: niechcący wyciągając wnioski z przeszłości
instalacja (komoda, parkiet, tkanina, farba, ceramika), całość: ok. 140x220x140 cm, 2017
タイトル: そこから教訓を引き出そうとしてしまい
インスタレーション（タンス、床板、布、絵の具、セラミック）、全体の大きさ: 約140x220x140 cm、2017年
Opis
To jest instalacja.
To jest ćwiczenie realizacji przestrzennej pracy.
To jest próba przeniesienia obrazu w przestrzeń.
Ten szkic namalowałam parę lat temu.
Na tym obrazie pies (?) wyciąga jakiś materiał z szuflady komody.
I widać taki komentarz:
そこから教訓を引き出そうとしてしまい
Komentarz ten jest urwanym zdaniem i trudno mi przenieść jego sens na język polski, ale można go przetłumaczyć w następujący sposób:
niechcący wyciągając wnioski stamtąd [z przeszłości]
Uważam, że zwykle frazy „wyciągać wnioski z przeszłości” używa się w dobrym znaczeniu.
Ale, malując ten obraz, miałam na myśli np. traumę lub flashback.
Albo coś, co nazywa się zniekształceniami poznawczymi lub nawykami myślowymi.
Albo definiowanie wydarzeń w przeszłości.
Na przykład: teraz znajduję się w „zupełnie nowej” sytuacji i przede mną jest „zupełnie nowa” osoba. Zastanawiam się, jak mogę sobie z tym poradzić.
A wtedy coś zaczyna wywoływać wspomnienia z przeszłości. Podświadomie znajduję w obecnej sytuacji coś, pewne podobieństwo do dawnych zdarzeń lub osób i z tego powodu przeszłość do mnie wraca.
Zdaję sobie sprawę z tego, że obecna sytuacja jest inna niż tamta z przeszłości albo że ta osoba przede mną nie jest takim samym człowiekiem jak tamten człowiek, ale przeszłość zaczyna pochłaniać teraźniejszość.
Zamiast odebrać zaistniałą sytuację „zupełnie na nowo”, zrozumieć ją i podjąć czynność, podświadomie/niechcący usiłuję dostosować do obecnego zdarzenia lekcje wyciągnięte z przeszłości, mimo że nie zawsze jest to dobre rozwiązanie.
Kiedyś, już ponad 15 lat temu, chodziłam na kurs prawa jazdy. Przy okazji zdałam sobie sprawę, że nie mam talentu do prowadzenia samochodu, więc zdecydowałam nigdy nie prowadzić poza terenem szkoły, ale pamiętam jedną rzecz z wykładu.
Powiedziane zostało wtedy, że wypadki powodują najczęściej początkujący oraz doświadczeni kierowcy. Początkujący to wiadomo, ale dlaczego kierowcy, którzy mają bogate doświadczenie? Podobno kiedy spotykają oni nową sytuację, która wymaga podjęcia natychmiastowej decyzji, doświadczenie może im przeszkadzać. Wtedy kierowcy ci mogą podjąć decyzję na podstawie podobnych sytuacji spotkanych przez nich w przeszłości i się pomylić.
Nie wiem, czy to prawda. Pamiętam tylko to, co chcę pamiętać w sposób, w jaki chcę. Przecież doświadczenie nie szkodzi. Ale jednak do dziś to pamiętam, chyba dlatego, że zastanowiło mnie, że coś takiego może się zdarzyć.
Myślę, że przy realizacji tej pracy ważny dla mnie był proces tworzenia, w którym uczyłam się nowych rzeczy fizycznie i psychicznie. Istotne było także to, że udało się znaleźć rozwiązanie, w danym czasie, dzięki pomocy Ludzi. I to, że powstało coś, co nabrało innego charakteru, gdzie historie/znaczenia, które były punktem wyjścia pracy, zeszły już na dalszy plan.
作品について（仮訳）
これはインスタレーション。
これは立体作品を作る練習。
これは絵を空間化する試み。
この絵は二、三年前に描いた。
絵の中で、犬（？）がタンスの引き出しから、布のようなものを引っ張り出している。
そしてこう書いてある：
そこから教訓を引き出そうとしてしまい
これは文の断片で、その感じをポーランド語に訳すのは私には難しいけれど、だいたい次のように訳せるのではないかと思う：
niechcący wyciągając wnioski stamtąd [z przeszłości]
思うに、「過去から教訓を引き出す」というのは、ふつう、よい意味で使われるのではないか。
けれど、この絵を描きながら考えていたのは、例えば、トラウマとかフラッシュバックのこと、
それから、認知の歪みや、考え方の癖、と呼ばれるようなもののこと、
あるいは過去の出来事の定義。
例えば。
いま私は、「まっさらの」状況にいて、「まっさらの」人と対峙している。
そのとき、何かが過去を呼び起こし始める。
いまの状況の中の何かが、過去の何かや誰かと合致してしまい、過去が立ち現れる。
いまの状況は、過去のあの時とは違う。
私の目の前にいるのは、過去のあの人とは違う人間だ。
それはわかっているのに、過去がいまを侵食し始める。
いまの状況を、まっさらな方法で受け取り、理解し、対処する代わりに、無意識にあるいはうっかり、過去から引き出した教訓を、いまに当てはめようとしてしまう。
その教訓は、いつなんどきもベストな回答、というわけではないのに。
もう15年以上も前のことになるが、自動車教習所に通っていた。
私には運転の才能がないことがわかったので、もう金輪際運転はしない、と誓ったのだが、
講義で聞いたことで、いまだに覚えていることがある。
一番事故が多いのは、初心者と、十分過ぎるくらい経験を積んだドライバーなのだという。
初心者はともかくとして、なぜ経験あるドライバーなのか？
新しい状況に遭遇した時、経験が邪魔をすることがあるという。
いまの状況をまっさらに判断する代わりに、過去に経験したよく似た状況に基づいて判断してしまい、間違うことがあるのだという。
それは、本当のことなのかどうか、知らない。
覚えていると言ったって、私は覚えていたいことを、覚えていたい方法で、覚えているだけだ。
だって、どうして経験の悪いことがあるだろう？
でも、今日まで覚えているのは、そういうこともあるかもしれない、とその時思ったからなのだと思う。
とはいえ、この作品で私にとって大事だったのは、制作の過程、その中で、物理的・心理的に新しいことを体験したこと。そして人の助けを得ながら、与えられた条件下、締切までの時間に、解決策を見つけることができたこと。それから、出来上がった物は、もう別の性格を帯びていて、制作のきっかけとなった「話」や「意味」はそんなに重要じゃなくなってしまった、と思えること。
