NIESWOJOŚĆ

O tym, jak bardzo „nieswoje” przez wiele dziesiątków lat było poniemieckie dziedzictwo, opowiada ta książka. Zbiór 70 fotografii i 10 esejów, których autorki i autorzy dokonują pogłębionej refleksji nad kulturowymi skutkami wielkiego eksperymentu historycznego, jakim była niemal całkowita wymiana ludności Dolnego Śląska po 1945 roku. W naszych zdjęciach zamieszczonych w niniejszej publikacji, skupiamy się na wizualnej i antropologicznej stronie fenomenu poniemieckiego dziedzictwa.
Z dystansu rejestrujemy kulturowe tropy, starając się zainicjować krytyczny dialog społeczny wokół tego tematu.

Autorami oryginalnych tekstów są:
Olga Tokarczuk, Marta Leśniakowska (prof. PAN, Instytut Sztuki), Ziemowit Szczerek (pisarz),
Karol Maliszewski (poeta, prozaik i krytyk literacki), Magdalena Barbaruk (kulturoznawczyni, UW),
Zdzisław Skrok (archeolog, historyk, pisarz), Leszek Koczanowicz (prof. Wydziału Psychologii SWPS,
filozof, publicysta), Ilona Witkowska (poetka, laureatka m. in. Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej SILESIUS),
Jakub Fereński ( kulturoznawca, UW)
Redakcja i fotografie:
Agata Pankiewicz, Marcin Przybyłko
Projekt graficzny: Pracownia Teren Prywatny –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––



Książka ukazała się w grudniu 2019 r nakładem Wydawnictwa Warstwy (Wrocławski Dom Literatury) i Akademi Sztuk Pięknych w Krakowie.

264 stron, 170 x 220 mm, oprawa typu otabind,
okładka: Pergraphica Classic Rough 300 g/m2
wkład: Pergraphica Natural Rough 120 g/m2 (zdjęcia)
Pergraphica Classic Rough 100 g/m2  (tekst)



WOKÓŁ NIESWOJOŚCI – recenzje – nagrody – audycje ––––––––––––––––––––––––  (plik PDF do pobrania)














































Nieswojość / Unheimisch


Unheimisch – neologizm, który stał się niemieckim tłumaczeniem tytułu naszej książki i wystawy, która miała miejsce w Muzeum Śląskim w Göritz. 

Heim to dom, oswojona przestrzeń, słowo bardzo stare. Jest zamiennikiem dla słowa Haus, oznaczającego w tym przypadku nie budynek, a jego funkcję. Odnajdujemy je w słowach: Kinderheim, Altersheim, Seniorenheim itd. 

Heimisch to przymiotnik utworzony od powyższego rzeczownika. Oznacza swojski, znany, domowy. 

Unheimisch w języku niemieckim nie istnieje, un to prefiks tworzacy zaprzeczenie. Funkcjonuje natomiast podobnie brzmiące słowo unheimlich (l!), czyli straszny, również w znaczeniu strasznie miły, strasznie drogi, ale i np. straszna okolica, budząca przerażenie, strach. 

(Dzięki Agnieszka za wspaniały przekład!)


















© pankiewicz / przybyłko

NIESWOJOŚĆ / 2019
Published:

NIESWOJOŚĆ / 2019

Published: